Die see hier by Kaap Agulhas, hier by die Suidpunt van Afrika, is seker een van die gevaarlikste stukkies see in Suid Afrika. Dit word nie verniet ” die begraafplaas van die skepe” genoem nie. En waar daar skeepswrakke is, is daar skatte – en ook duikers – op soek na ‘n fortuin?

Hier in ons geweste was daar vroeër jare ‘n baie beroemde diepseeduiker en sy span. Ek sal maar nie sy naam noem nie, ek weet nie wat van hom geword het en of hy nog leef nie, kom ons noem hom X. X was ‘n kenner en het hierdie seebodem soos die palm van sy hand geken. Hy het gereeld na Holland , Portugal en Spanje gegaan en dan in die argiewe die ou skeepsjoernale en roosters bestudeer. Sodoende kon hy uitvind waar watter skepe vergaan het, watter vrag hulle gedra het, ens. Dan het X gekom en die skip hier onder die water kom soek tot hy dit gekry het. Dis geen geringe taak nie, want meestal is so ‘n ou seilskippie van tot 300 jaar gelede geheel en al onder die sand bedek. Maar X was ‘n ekspert.

So het hy uitgevind van ‘n skip wat ‘n baie groot vrag tin op het. X het gesoek, en gevind – alles in die grootste geheimhouding. Nou moes die tin uitgehaal word, ook in die grootste geheimhouding.

X het op daardie stadium net een ander helper gehad, ‘n dinamietdeskundige, en as albei diep onder die water duik, het hulle iemand nodig gehad om die bootjie op die regte plek te hou, hulle tyd te monitor en te laat weet wanneer hulle moet opkom, altans dis hoe ek dit verstaan het.Wie anders is nou meer geskik as ‘n afgetrede ou omie,’n vriend van hulle, self ‘n besondere karakter en ‘n man wat die gevaarlike see net so goed soos hulle ken?

Daar was twee sulke omies op Struisbaai en L’Agulhas- groot visvangvriende en albei groot individue. Kom ons noem hulle Oom Fagan en Oom D.  Hierdie omies is ongelukkig albei lankal oorlede, maar die mense daar praat nou nog oor hulle- unieke karakters soos die Overbergers nou maar is.

So word die wrak oopgemaak, en tin word uitgehaal – ‘n skat van tin wat al honderde jare onder se see lê! En tin is duur! So ‘n tinstaaf is nie ‘n ligte ding nie. Dis ongeveer 100cm x 30cm x 30cm, of dalk groter, ek skat maar so uit geheue van lank gelede. Weerskante op die lang kante, was daar so ‘n langwerpige lip of oor waaraan ‘n mens die staaf kon optel- met moeite, want dit was swaar.

‘n Hele paar dae lank word geduik. Die wrak moet o.a. met dinamiet oopgeskiet word.

Die eerste dag wat daar van die tinstawe uitgehaal word,  is dit  Omie Fagan se beurt op die see. Hy kyk die spulletjie so en besluit dat hy ook mos hard werk hier op die bootjie. Tin is mos die ideale ding om spinners van te maak. Hy wil ook so ‘n staaf hê! Hy ken ook vir X en vriend baie goed. Hulle is mense wat hard werk en hard speel. Na so ‘n harde duiksessie gaan hulle hard kuier en sal nie sommer agterkom as daar een ou stafie weg is nie!

Die bootjie word bo tussen die duine op die land uitgery, waar niemand dit sal agterkom nie, en soos die stawe uitgelaai word, word hulle een vir een onder die sand agter die duin begrawe. Oom Fagan is nie links nie en begrawe ongemerk een staaf onder ‘n ander duin.  Die gaan hy toe  ‘n paar dae later stilletjies uithaal en gaan steek dit weg.

X en vriend kom natuurlik agter dat daar ‘n staaf kort- hulle weet mos hoeveel hulle uitgehaal het. Hulle ken ook Oom Fagan. Die ou bogger het natuurlik vir hom ook ‘n staaf gevat! Maar hulle kan mos niks bewys nie, en bowendien is die hele operasie mos hoogs onwettig en hoogs geheim, dus bly hulle doodstil en laat niemand agterkom dat hulle weet nie.

Oom Fagan was  hoogs in sy skik met sy tin, nie net oor die spinners nie , maar oor die hele seerower avontuur  en X en sy vriend  het ook nie te veel omgegee nie- hulle gaan mos nog baie kry en was in elk geval reeds skatryk van al die wrakke. There is honour among thieves.

Maar  wat gebeur toe volgende? Hierdie storie het nog ‘n paar draaie . Klik hier op die blou woorde om die  deel 2 te lees)